ไขมันพอกตับ (Fatty Liver Disease) เป็นสภาวะที่ไขมันเข้าไปแทรกที่เซลล์ของตับ

[Chanapot]

ซึ่งถ้าหากสะสมมากกว่า 5-10% ของน้ำหนักตับ จะนับว่าเป็นภาวการณ์ไขมันพอกตับ ทำให้ตับเกิดการอักเสบ หรือเซลล์ตับตาย และก็กำเนิดพังผืดข้างในตับ จนกระทั่งแปลงเป็นโรคตับแข็งสุดท้าย ซึ่งหากลักษณะของโรคดำเนินไปจนถึงภาวะโรคตับแข็ง จะไม่สามารถที่จะรักษาได้ด้วยยาหรือวิธีทางการแพทย์ใดๆก็ตามทำได้เพียงแต่ควบคุมอาการและลดจำนวนไขมันในตับลงโดยการดูแลสุขภาพมากขึ้นเรื่อยๆ 

ลักษณะของไขมันพอกตับ จะไม่บ่งบอกถึงตั้งแต่เริ่มแรก แม้กระนั้นจะเริ่มมีลักษณะที่เป็นผลพวงจากการที่ไขมันสะสมอยู่ในตับมากไม่น้อยเลยทีเดียว โดยอาการที่พบได้บ่อย คือ อิดโรย อ่อนแรง เหนื่อย รู้สึกเจ็บป่วยท้องน้ำหนักลดผิดปกติ ความต้องการอาหารลดน้อยลง คลื่นไส้ ความสามารถในการตัดสินใจและสมาธิน้อยลง นอกเหนือจากนั้น โรคไขมันพอกตับอาจก่อให้กำเนิดโรคอื่นๆตามมาได้ ดังเช่น ตับโต กำเนิดลักษณะของการปวดที่รอบๆท้องด้านบนขวา หรือกลางท้อง และก็อาจเจอรอยปื้นคล้ำที่ผิวหนังรอบๆ คอ หรือใต้รักแร้ เป็นต้น

ปัจจัยที่ก่อกำเนิดภาวะไขมันพอกตับ เกิดจากการที่ร่างกายสะสมไขมันมากจนเกินความจำเป็น หรือกำเนิดความเปลี่ยนไปจากปกติเกี่ยวกับระบบเผาผลาญไขมัน ดังนี้ไขมันที่ไปแทรกตามเซลล์ตับอาจมิได้เกิดขึ้นได้เพราะมีสาเหตุเนื่องมาจากการกินอาหารที่มีไขมันสูงโดยตรง แต่อาจจะเกิดขึ้นได้ก็เพราะมูลเหตุอื่นๆเช่น การดื่มแอลกอฮอล์ เบาหวาน โรคอ้วน ภาวการณ์ไขมันในเลือดสูง ความเปลี่ยนไปจากปกติของลำไส้ในการดูดซับสารอาหาร โรคเชื้อไวรัสตับอักเสบบีและก็ซี หรือการติดเชื้อไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคภูมิคุ้มกับบกพร่อง (HIV) เป็นต้น

ไขมันพอกตับเป็นสภาวะสุขภาพซึ่งสามารถหลบหลีกได้ แม้มีการดูแลสุขภาพที่ดีเพียงพอ รวมทั้งเลือกกินอาหารที่มีคุณประโยชน์ ดังเช่นว่า ผัก ผลไม้ เมล็ดพืชจำพวกต่างๆหลบหลีกอาหารไขมันสูง แปลงมารับประทานของกินที่มีไขมันดี ได้แก่ ถั่วเปลือกแข็ง อะโวคาโด ปลาสมุทร เป็นต้น แม้กระนั้น การดูแลรักษาสภาวะไขมันพอกตับควรจะมุ่งเน้นไปที่การหันมาดูแลรักษาสุขภาพร่างกายแล้วก็ปรับเปลี่ยนความประพฤติการใช้ชีวิต ซึ่งผู้เจ็บป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้

- เลือกกินอาหารที่มีสาระ ย้ำของกินที่มีโปรตีนสูง หลีกเลี่ยงของกินที่มีไขมันสูงและอาหารที่มีรสเค็มจัด นอกนั้นควรจะกินผักและกินผลไม้ให้มากขึ้นเรื่อยๆ

- บริหารร่างกายอย่างสม่ำเสมอ จะมีผลให้อาการโดยรวมต่างๆของสภาวะไขมันพอกตับดียิ่งขึ้น และช่วยทำให้ความไวต่ออินซูลินของร่างกายดียิ่งขึ้นด้วย

- การควบคุมน้ำหนัก เลิกดูดบุหรี่ แล้วก็ควบคุมการดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่เหมาะสม